| Notes |
- sold his part to Sjouke Sijmens Grasveld (plaats 14/15)
- "begonnen met zijn dagboeken"; wrote a diary printed as "De Dagboeken van Lieuwe Jans de Jong 1825-1855"
- "Dezen dag is ten huize onzer Buuren de Weduw K.Y. Engelsma ontzegeling des boedele geschied en is mij mijne aanstelling als toeziende voogd overhandigd."
- "De Familjeraad van Fokje Klazes de Jong, nagelaten weesje wan K.L. de Jong, overleden den 26 Januarius 1827, en Hantje Aukes Vleer, overleden den 18 Augustus 1825, werd opgeroepen om te compareeren voor het vredegerecht van het kanton Akkrum, residerende op de Joure, doch tans om bijzondere zaken te Oldeboorn zijnde ten huize van den kastelein S.R. Koopmans, om te stemmen voogd en toeziende voogd over gedacht weesje, en waarvan het gevolg was dat ik, des weessens neef, tot voogd en W.A. Vleer, des weessens oom, tot toeziend voogd benoemd werd."
- "Er wordt thans dit jaar een straatweg of dus genoemde aardebaan van Leeuwarden op Zwol gelegd, welke nieuwe weg dit jaar van Leeuwarden tot Akkrum moet bestraat zijn, om vervolgens het ander deel te bestraten. Deze dus genoemde aardebaan hebben ik [Lieuwe Jans de Jong] en mijn broeder Uiltje deze dag bezien, van Akkrum tot Irnzum en van daar terug tot Haskerdijken, welke aardebaan een hoogte van ... palmen boven het zeewater van de vloed 1825 moet zijn en een breedte heeft van 30 Vriesche voeten, waarvan de helft of het middengedeelte bestraat moet zijn. Op de meeste plaatzen waar de aarde uit de aan beide zijden der weg gegraven sloten niet toereikend is om de vereischte hoogte te erlangen, graaft men grote en diepe gaten. Op de lage buitenlanden graaft men op een afstand van ongeveer twee Nederlandsche ellen buiten de sloten of grachten aan beide zijden der gezeide weg, gehele streken weg tot verkrijging der vereischte hoogte. Kortom het verbazende wijde der weg, grachten en vergraven streken, alsmede het buitengewoon hoge, het menigvuldeg vreemd Zuid-Hollands en Brabantsch werkvolk, de van zoden en ruig riet gebouwde hutten, alles geeft voor den nieuwsgierige beschouwer een menigte van bijzondere gedachten en levert een voor ons zeldzaam gezicht. Voor Vriesland, tot nog toe van straatwegens verstoken, hoe langer hoe meer door water geteisterd, zal het een der beste bronnen van geluk, welvaart en behoud voor deze anders rijke (doch thans, door vele ongelukken en tegenspoeden, die hoogte van welvaart en rijkdom vermindert, verarmde Provincie) hoek van Nederland zijn."
- "Dezen dag ben ik de nieuw gevloerde steenweg van Akkrum tot Irnsum gegaan, welke - reeds van Leeuwarden tot Akkrum gevloerd, de kanten met een rij groene zoden bezet, met greppels tot afleiding des waters - geheel in order was, en tolhekken gemaakt zijn waarvan 4 tusschen Akkrum en Leeuwarden."
- "Heden werd mij [Lieuwe Jans de Jong] de verminderde grondbelasting over 1826 gegeven en bedroeg 13 guldens en 16 cents, en onze landheer Lycklama schonk ons eene som van 43 guldens 90 cents waarvoor ik hem vriendelijk bedankte, en heb onze zathe weder om vijf jaar gehuurd voor de zelfde huur van de vijf verleden jaren, 500.=."
- "waarschijnlijk een van de aanwezigen" of the auction of the Doumaleen lands
- Astr. "'s Namiddags mooij weer. Ook was het volle maan en eklips in de gelijkheid van dag en nacht, of de zon op en onder te zes uur, en begin der lente."
- "Heden nacht is bij onze [Lieuwe Jans de Jong] Buurman J.A. Dijkstra met braak gestolen in de dus genoemde vuurhem: een zilveren melklepel, twee koperen melkemmers, dito oude handketel, dito th?ketel en eenige kinderkle?ren der beide kleinste kinderen. Ook bij onze gebuur H.A. Hofstra was gestolen, mede door het venster ingekomen doch door de hond misschien verjaagd; een voorschoot van de meid, en een paar brillen van de moder en een zakdoek was het vermiste. Mijn bootjefok is weg, misschien wel met de zelfde Heeren af."
- Astr. "Het Noorderlicht vertoonde zich hedenavond in zeer schone gedaante, soms als pilaars in de lucht flikkerende, soms als eene boog staand, soms als vonken in de hoogte lichtende."
- wrote a 30 stanza poem to the memory of his wife
- Astr. "Dezen nacht een totale maaneclips en het regenachtig weder houd vol"
- Astr. "Gisteravond moet op een zeer bijzondere wijze een zeer sterk Noorderlicht hebben plaats gehad volgens de verklaring veler aanschouwers."
- "Heden zijn hier in ons [Lieuwe Jans de Jong] Dorp getrouwd in het bijwezen van ons vier getuigen P.U. de Zee, O.F. Boonstra, L.J. de Jong, en H.P. de Zee naar twee voorafgaande aflezingen van trouwbeloften Meindert Ulkes de Haan en onze nicht en meid Jantje Gosses Putting."
- "Mijn [Lieuwe Jans de Jong] dogtertje Jeltje heeft zedert eenige dagen erge koortzen, en ook ik ben zelfs nog zoo zwak dat duizend treden gaans een reis als naar Parij is."
- "Ten gevolge in orderbrenging het kerkhof in ons Dorp hebben ik [Lieuwe Jans de Jong] en mijne zuster Eke als erven Jan Lieuwes naast onze ge?rfde twee graven van onze overoudgrootmoder Tiet Thomas, twee graven gekocht. En twee graven geruild tegen drie graven behorende aan ons als erven van onze overoudgrootvader Jan Aukes c.s. En twee graven zijn ons of mij gegeven van Tomas Rients de Boer, zijnde alzo 8 graven in eene rij, en liggende ten Zuiden de kerk, terstond aan het hok voor de doodbaren."
- "Heden hebben wij, L.J. de Jong en H.A. Hofstra, ten verzoek W.S. Nijdam tot gezelschap of assistentie mede geweest naar het Heerenveen voor de Rechtbank van eerste aanleg ten einde te aanhoren het verhoren der getuigen, dienende tot het bewijs van de ge?ischte echtscheiding van Jeltje J. Bottema tagen haar man Willem S. Nijdam voornoemd."
- "Gister en heden was inventarisatie ten huize en des boedels der weduw W.J. Nijdam, onze buurin. Waar haar oom G.D. Bethlem en ik L.J. de Jong de levendige have taxeerden."
- "Alweder naar het Heerenveen geweest tot assistentie van W.S. Nijdam in het proces tusschen hem en zijne vrouw (zie 14 December 1831). Eenige processen hieruit spruitende of uit nijd en verbittering ontstaan zijn reeds afgedaan, eenige nog werkende. 's Valt ten voordele W.S. Nijdam of zijn ouders nog goed."
- "Gister met ons [Lieuwe Jans de Jong] vieren als broeders Hans, Uiltje en Fokke naar zuster en zwager naar Smalbrugge geweest, vindende hun gezond en hun boerderij in redelijk goede stand. Heden terug."
- Astr. "'s Avonds omstreeks 8 uur was het een zeer heerlijk gezigt hoe sterk het Noorderlicht zich vertoonde met pijlaren, draijingen, en als zuilen soms als vuurpijlen opschietende."
- Astr. "Gister avond 11 uur een kleine maaneclips."
- "Heden was de eerste huwelijksafkondiging van mij, Lieuwe Jans de Jong, met mijne, tijdens den 13 Mei bij mij gekomen, meid Vroukjen Willems Merkurius, daar vroeger mijne geboorte bewezen en mijne bruid gedoopt was, zij was geboren den 21 October 1807 te Bovenknijpe, dochter van Willem Tyssens Merkurius en Beeukje Alles Lapstra."
- "Onze [Lieuwe Jans de Jong] twede huwelijksafkondiging."
- "s Konings verjaardag. Hebben broeder [Lieuwe Jans de Jong] Uiltje heden en broeder Fokke den 21sten ieder een brief gezonden, hun ons aller welstand en mijn Huwelijk meldenden."
- Astr. "Heden evond hebben wij voor het eerst de komeet van Halleij gezien, doch zijn staart was onzichtbaar."
- Astr. "De komeet van Halleij was zeer helder te zien."
- Astr. "Met een paar heldere dagen en heldere avonden was de komeet van Halleij ofschoon zoo helder niet als de 14den tevorens doch nog goed te zien met zijn lange, smalle doch flaauw schijnenede staart."
- "Heden zijn wij L.J. de Jong en mijne echtgenote V.W. Merkurius met meer anderen als J.W. van der Ende, J.M. Bottema en vrouw, E.G. Veltman en vrouw, en de echtgenote van onze Predikant J.P. van der Woude, door deze laaste met het heilig doopzel tot leden van Christus' kerk hier op aarde in het algemeen, en tot de Doopsgezinde gemeente hier in het Oude Huis in het bijzonder, ingewijd, an alvorens onze geloofsbelijdenis te hebben afgelegd."
- Astr. "Den 15den Zondag een zeer zware zon?klips zichtbaar, bijna 11 duim aan de Noordzijde verduisterd, sterren waren zichtbaar."
- Astr. "Gister avond ongeveer 10 uur werd de lucht Noordelijk opklarend. Een half uur naderhand kwamen bloedrode wolkens van 't Noord-Oost tot het Westen, 't welk zeer veel licht gaf, en het sterrebeeld Orion er nog doorheen schitterde, zoo dun waren deze wolkens. De maan scheen mede helder. Mogelijk was, zeide men, dit verschijnzel eenigzins overeenkomende met het Noorderlicht, 't welk sommigen meenden ook te hebben gezien. Ook op dit ogenblik of ongeveer deze tijd ging de planeet Mars achter de maan door, mogelijk was dit mede werkend. Dit verschijnzel duurde ongeveer twee uuren."
- Astr. "Deze nacht een totale maan?clips, durende ongeveer 1? of 3? uur begin en einde; schoon, helder weder zijnde, was het geheel zigtbaar."
- Astr. "'t Gister volle maan. Van hoog West tot hoog Noord zag men een bijzonder Natuurverschijnzel, zijnde bloedrode vlekken, soms verdwijnende bijna soms verkleurende ongeveer ter hoogte van de Pool- of Noordster, soms door wolken bedekt, soms tegen de klare lucht schijnende sterren er door heen. Mogelijk is het wel een lichtkaatzing op nevelen geweest, of een zoort van Noorderlicht."
- Astr. "Gister avond een zeer schoon Noorderlicht."
- "Mijn verjaardag, 40 jaar oud, mijn huisgezin gezond God dank! Zedert eenige dagen verlaten de stuipen onze kleine Beeukje. Onze kleine Vroukje waagt alleen te lopen."
- "'t Menschdom tamelijk gezond, doch veel armoede doordien er niets kan verdiend worden, het ijs te zwak en de grond niet bruikbaar. Mijne lieve vrouw is weder gezond, ik [Lieuwe Jans de Jong] zelfs ben het niet. Onze kinderen goed gezond, behalve ons jongste dat een gezwel aan de hals heeft."
- "De kinkhoest heeft hier onder de kinderen geheerscht en nog. 't Menschdom gezond. Twee geneesheren consulteren 't zamen over mijne [Lieuwe Jans de Jong] ziekte, de heer Halbertsma van Grouw en de heer Ferwerda uit ons Dorp. 't Schijnt van een hoedanigheid te zijn als mijne ziekte van 1831. Onze kleine Beeukje is hersteld."
- "Mijn jaardag, 41 jaar oud, thans geheellijk hersteld, ofschoon mijn krachten nog niet volkomen zijn. En God zij dank gezond zijn wij allen, mijne lieve vrouw, onze lieve kinderen, ouders, broers, zusters enz., zoo ver en zoo goed wij weten van alle zijden. Ook ons vee, goed gras, goed hooi en goede prijzen de zuivel, ofschoon ons gemaak daarvan gering is. God weet wat ons goed is. Amen!."
- "Alle dagen heerlijk weder. Wij ontdekten de eerste zieke [tongblaar] koe. 19. Heden de twede koe. 21. Gister en heden ieder vier koeijen ziek."
- "Met de mondziekte gaat het goed. De onzen [Lieuwe Jans de Jong] hebben het meest al verwonnen, uitgenomen ons jongvee, het welk het nog neit heeft gehad. Onze twede koe heeft het zeer erg gehad. Sybe Klazes - zie September - heeft het ook al. Jan Jelles kreeg het de twede dezer maand, weduw Lieuwe Klazes en weduw Aukje Harings de 5de, Durk Murks de 9de, willem Aukes de 19de, Sytske Tjerks ook al, Doede Annes alleen zijn jongvee. Dat is onze buurt. Want een wonder die nog vrij is, doch het gaat zeer goed."
- "Vertoeving der broeders van de beide Doopsgezinde gemeenten in ons [Lieuwe Jans de Jong] Dorp, en voorstel tot vereniging, hetwelk aangenomen zijnde, een commissie benoemd om de voorlopige beproeving te bewerkstelligen, en werden tot deze commissie verkozen: Oude Huis drie leden, Heert G. Walstra, Sipke M. Bottema en L.J. de Jong. Nieuwe Huis drie leden, Frans H. Postma, Pieke H. Hylkema en Wiebe H. Oosterwoud, om met de beide leeraars H. Haga en K.J. Haima te schikken."
- "Mijn jaardag, 42 jaar. God zij dank redelijk gezond, doch ik doe dezen zomer geen hooiwerk mede, daar de krachten niet voldoende zijn, en hoofd en borst het zwakste zijn. Voor mij en moor velen tot nog toe zeer ongezond weder geloof ik, door de regens, de harde wind en het zeer koude weder."
- "Heden vroegen morgen hebben wij het leste hooi te huis gehaald; goede zoort en schone hoop. Wij zijn de eersten Oost en N.Oost ons Dorp of onder Poppenhuizen en Oldeboorn. Onder de secties de Wieren en Henswoude zijn sommigen eenige dagen vroeger geweest. Onze buurman Jan Jelles de Groot 's avonds. god zij gedankt voor Zijn menigvuldige zegen!"
- "Mijn borst is veel ruimer en ofschoon wat hoest, niet hardnekkig. Nu heb ik wat pijn aan mijn knie, koude, reumatisme, of jicht of ... Doch liever aan de knie dan in de borst."
- Astr. "Zondag. Een zeer klare zoneclips. Mijn jaardag, 43 oud."
- Astr. "Nieuwe maan en een zeer grote hier onzigtbare zoneclips."
- "Mijn jaardag, vier en veertig jaar oud. God dank! redelijk gezond, ofschoon er hier en daar veel van een ziekelijke toestand zijn, bijzonder kinderen gelijk ook onze Jan. Ook heerschen en sommige plaatzen de kinderpokken. Zoo bidden wij onzen lieven Heer om gezondheid en zegen."
- "Begrafenisplegtigheid van Mevrouw Lyklama ? Nyeholt geb. Blomkolk. Zij is begraven te Nes op het kerkhof, daar het begraven in de kerken niet meer mag plaats hebben. ... Heden morgen 8? was onze zamenkomst bepaald bij de kastelein Arend Raadsveld, kastelein te Oldeboorn, als: Pieter Pieters de Jong, Dirk Geerts Bethlem, Klaas Lieuwes Schoustra, Gerrit Pieters Eisinga, Willem Sytzes Nijdam, Frans Hendriks Postma, Uiltje Tjerks Westerterp, Jan Gales van der West. Wij, Lieuwe Jans de Jong, Johannes Aukes Vleer, Pieter Johannes Bottema, en Bauke Atze Dijkstra, 12 meiers zijner zathen onder deze Dorpen. What follows is the account of the burial in Nes
- "Zondag. Voordemiddag werd in de kerk der Hervormden een Lijkrede gehouden wegens het overlijden van Mevrouw Lycklama ? Nyeholt, door den Wel Eerwaarden Heer Holkema, hun Leeraar. Textwoorden 1 Petri 1 vs 24 en 25a. Wij [Lieuwe Jans de Jong] 12 dragers waren mede verzogt geworden deze rede bij te wonen, 't welk door ons allen ook naar gekomen werd, daar er geen dienst en onze beide Doopsgezinde kerker was. De kerk was pogepropt vol als fatsoenlijk mogelijk was, ik gis ongeveer 600 menschen. Op ons verzoek was ons 12 een bepaalde plaats gesteld. De redevoering of lijkrede was treffend voor verstand en hart. Des nademiddags geen dienst in de Hervormde kerk, maar wel in onze beide Doopsgezinden, welker leeraaren Haga en Haima een nabetrachting gaven, de eerst Spreuken 7 vs 6a en de twede Evangelie Johannes 11 vs 1 tot 6. Beide kerken waren weder vol. Zoo zag men hoe veel deelneming den overledenen betoond werd, hoe zij algemeen geacht en bemind was, hoe veel aan haar nagedagtenis gewijd werd. Ook zij was een weldoenster der behoeftigen. Velen, menigeen die uit dien bron gelaafd werd, zonder aanneming des persoons, hetzij Christen, hetzij Jood. Zij vroeg niet: vie is het, maar waar is behoefte. En zoo zeggen wij: De gedagtenis des Rechtvaardigen zal Vrede zijn; Spreuken 7 vs 6a."
- "Wij 12 'boeren'-dragers van het lijk van Mevrouw Lycklama ? Nyeholt ten grave, hebben ieder tot geschenk en tot gedachtenis dezer zaak ontfangen een zilveren lepel, waarop gebikkeld staat: 'Ter gedachtenis van F.J. Blomkolk, echtgenote van Jhr. T.M. Lycklama ? Nyeholt, overleden te Oldeboorn den 20 October 1842, oud 58 jaar'. Ontfangen 11 November."
- Astr. "Op 3 Junij vielen bij Utrecht luchtstenen (Meteoors), zellfs een steen van 7 N.ld zwaar."
- Astr. "Dezen nacht een zichtbare maaneclips."
- Astr. "Zondag. Dezen nacht een onzigtbare zoneclips."
- Astr. "Deze nacht een totale zichtbare maaneclips."
- "Diaconie?n en Dorpsbestuuren hebben zware uitgaven van armenonderhoud. Maar de arme onbedeelde krijgt niets? Ja! van alle kanten springt men bij, maar behoeften vermeerderen, hoe langer hoe meer die geen voorraad hebben. Zoo hebben J.A. Vleer en J.W. Nijdam een collecte gedaan bij inschrijving bij de boeren, 9 huisgezinnen sectie Poppenhuizen (W.A. Vleer, L.J. de Jong, J.S. Bottema, R.J. Koopmans, J.J. de Groot, J.A. Vleer, H.W. de Graaf, Wed. en zoon J.W. Nijdam, P.U. de Zee en Zoon), leden der Doopsgezinde gemeente in ons Dorp (Oude Huis). De opbrengst was om de noodlijdende leden, en dien, die van deze gemeente afkomstig, geen leden, maar toch getrouwe bezoekers onzer kerk, en de kinderen bij onze Leeraar laten catechiseren, te goed voorbeelde wezen. God geve Zijn zegen, 't zij zoo."
- "Zondag. Gister avond de dampartijen in ons Dorp ge?indigd om een zilveren tabaksdoos en een dito uitpluizer tot premie. Elf spelers waaronder ik [Lieuwe Jans de Jong] en broeders Hans en Fokke en zwager Oene, welke vier de laatste partijen waren. Hans de prijs en ik de premie. Goede Vrijdag begonnen, vier avonden gestreden. Hans heeft het gewonnen van K.D. van der Ploeg, O.F. Boonstra en L.J. de Jong. L.J. de Jong gewonnen van Dr. Ferwerda, G.P. Eizinga en F.P. de Zee. F.P. de Zee gewonnen van A.K. de Groot, G.A. Dijkstra. O.F. Boonstra gewonnen van M.T. Boontje. De elfde speler was D.J. Talman."
- "Ik heb (en ik geloof velen meer) een netelziekte, blaarachtige uitslag bij wijlen die sterk jeukt, aan billen, benen, voeten, armen en handen en hals."
- Astr. "Een maaneclips gehad heden avond."
- "Het leste hooi binnen gehaald, zoo ik vermeen hoop en zoort goed. God dank! Nog drie van onze [Lieuwe Jans de Jong] buuren heden, L.J. de Jong 's morgens voor ontbijt, eerst weduw W.J. Nijdam, 's voormiddags J.J. de Groot en J.S. Bottema; 's middags ook onze oudschoonvader D.O. Hooghiemster. Morgen H.W. de Graaf, S.S. Hylkema en W.R. Balsma. Zever buuren in twee dagen."
- "De gezondheidstoestand van ons [Lieuwe Jans de Jong] ... zelfs: De scherpe Maartmaand en ook nog niet warme Aprilmaand zijn voor mij ongunstig geweest; zeker een maagontsteking, doch door geneeskundige huop eenigzins bedaard. Zeer zwak, mager."
- Astr. "Nog al nachtvorst en een wolkenloze hemel, Zuid. Late avond of nacht een lichtstreek van Oost tot West. Het Noorderlicht was ook schijnende. Rondsomme opgemerkt, en verwonderd beschouwd."
- Astr. "Late avond of voormiddernacht een schoon gezicht. Een heldere hemel. De sterren geven een glansrijk licht. Dunne daauwwolkjes zweefden over aardoppervlakte. Wij [Lieuwe Jans de Jong] nuttigden ons avondeten bij maneschijn, zoo helder scheen zij. 1/3 werd zij ge?clipseerd bij dit alles, van 9 ? 11 ongeveer."
- "Wij [Lieuwe Jans de Jong] hebben 26 mad nieuwgras voor drie jaar gehuurd, eigen Mevrouw Douairi?re van Eysinga, bij het kleine tiltje, Langedam. Dat helpt ons veel, voor het in order brengen van hekkelen en gruppelen in deze jaren."
- "Een zwoele en schoone dag. Een bezoek bij U.P. Hornstra en vrouw te Tjerkgaast. Bijlangs rijdend het Roomsch-Katolyke kerkhof te St. Nicolaasga met menigte van meest zwarte en witte kruizen bij de graven, en in het midden de Heiland aan het kruis, wit, verheven. Het klokje in het torentje luidde 8 uur met 3 maal voorklepping van 3 slagen. Onze rit was langs modder-, puin, straat- en madadamweg tot Joure, vandaar langs zandweg, soms diep zand. Vanuit Utingeradeel door Haskerland tot bijna door Doniawerstal tegen Gaasterland, of strdsregt van Sloten."
- Astr. "Late avond een zeer schoon Noorderlicht met flikkeringen tot aan den Pool- or Noordster."
- "Waterloo Dankdag, doch Zondag gevierd of herinnerd in de kerken. Nu vijfendertig jaar (Buonaparte)."
- Sent letter to Anske and Freerk in Amsterdam.
- "Velen van ons hebben zware verkoudheid, de hoest kwelt mij sterk, knoeit mijn ligchaam."
- "Ons [Lieuwe Jans de Jong] knecht Johannes gaat wonen bij buur Geert. Was onwillig, heden, voor ons te werken, ofschoon zeer druk, daar gister morgen onze overige koeijen, 16 stuks, en 6 kalfjes in het land werden gejaagd, hooi schoon op (nog geleend) ??n voeder van buur Reitze, en het gras van ons hiem)."
- "Veelerlei ongemakken hinderen mij dit voorjaar, hoest, borstbezetting, verstoppingen, choleraachtig, loop, stijf- en zwakheid in de lenden en het kruis, waar thans een puit-, blaar- of pokachtige uitslag zit, die zeer doet, geen jeukte geeft. Doch het pijn lijkst is in de onderbuik, een rommeling in de ingewanden, met winden. Doch niet ziek, altoos eetlust, zelden een mismaal."
- "Mijn jaardag, 53 jaar oud. Ofschoon zwak van ligchaam zoo gezond als een vis..."
- Astr. "'s Namiddags is de lucht broeisch, bleek, met meer hoog drijvende dunne dampen, wolkens en volkentjes. Door welke de heden nademiggag 10 2/3 duim Noordkant groote zoneclips soms zeer goed zichtbaar is. Dit natuurverschijnzel deed veel nieuwsgierigen in ons Dorp door lamproet zwart gebrande glazen tuuren. Ook heerscht nog zeer veel en droevig bijgeloof onder zommigen aangaande deze verschijnzelen. En veel nieuws- en dagbladen delen opmerkingen en berekeningen mede, over de standen, de grootte, de tijd dezer verduistering. Eenige plaatzen totaal (geheel) verduisterd. Dantzig centraal (vlak door het midden)."
- "Aan Evertsz gegeven een door ons [Lieuwe Jans de Jong] beiden - R.J. Koopmans en L.J. de Jong - provisioneel getekend contract, door mij geschreven, gister goedgekeurd, tot inzicht en nazicht bij onze Landsvrouw Jonkvrouw V.J.D.J. Lycklama ? Nyeholt, en tot een helderder bewijs van onze overeenkomst mondelijk, nu schriftelijk, daarna notarieel, voor vast, duurzaam. Zeer verblijd, hoop nu in vriendschap, buurschap, Christelijke broederschap te leven. God geve!"
- Astr. "Gister morgen een totale zichtbare maaneclips."
- "Zware verkoudheden, rare verkoudheden, drukkend, voor mij [Lieuwe Jans de Jong] altoos nog het zwaarste. Ik zit in de hoek der haard. Oost, West, te neen! in huis best. Het weder wordt meer warm, dat is mijn vriend."
- Astr. "Deze maand was mede merkwaardig door 5 maanverwisselingen, den 1sten en 31sten beiden volle maan, dus 2 volle maanen in een maand. Het is zeldzaam dat het gebeurt. 1847 was volle maan 1 en 31 Januarius en 1 en 31 Maart beide waartusschen Februarius slechts 3 afwisselingen had. 1795 en 1833 beide jaren 2 en 31 Julij, en 1838 1 en 31 December. Nieuwe maan niet gehad in een maand tweemaal, in 1769 den 1 en 31 Augustus, nu nog niet. Eerste kwartier tweemaal in een maand is nu 101 jaar, 1751 1 en 30 Mei, nu nog niet. Laatste kwartier tweemaal in een maand is lest geweest 1845 den 1 en 31 Januarius en 1 en 30 Maart, waartusschen Februarius maar 3 had; zoo 1845, 1847."
- Signator of Testament Kwitantie of Jeltje Hanzes van der Schaaf dated 6 Nov 1852.
- Astr. "Terstond na zonsopkomst flikkert een bevrozene mistdamp in de lucht waartegen de zon kaatst met een glanzende helderheid, in twee nevenzonnen en een stralenkrans. Doch deze tot ijs verzwaarde mistdamp valt naar beneden en weg is het spel, zeer kort van duur."
- "Zondag. Vorst. Naar de kerk geweest in de schuifslede, door ons zoon Anske heengeschoven, hij is sterk genoeg. Van rondsomme zweeft men over de watervlakten naar Dorp en kerk. 's Middags terug, het ijs is reeds veel zwakker, week en broos. Naar huis te voet. Ik had niet ter kerke geweest zedet 14 November 1852."
- Astr. "1? uur in de zomer, langste dag. En 's morgens 6? uur volle maan en maaneclips gehad. Een verwikkeling in de toestand van ons hemelbollen op ??n dag."
- "Een vriendschapspleizierreisje naar Ureterp bij de vaart bij K.F. Schuurmans. Heerlijke gezichten op de voordelijke granen en vruchten, bijzonder de boekweit die boven alles uitmunt. En de uitgebreide bouwlanden en de heerlijke rogge- en boekweitvelden, graslanden. Weideveld tot plaggen, bosch tot brandstof. Groote boerenhuizinge en geriefelijke inrigting enz. des gastheers. Geen liefhebber van nieuweigheden in de uitoefening der landbouw. Bemesting, dat is zijn leus."
- Astr. "Vijf maanwisselingen in Maart gehad, tweemaal leste kwartier. November 5 maanwisselingen, tweemaal nieuwe maan, 1 en 30 met eclips."
- "... Dezen morgen vroeg werd mijn regteroog en hoofd gevoelig aangedaan met misselijkheid, dorst, braken, huiverigheid. De Heer Tjaarda van Akkrum verklaart het voor een zware koude koorts. Tjaarda is een jong en knap geneeskundige te Akkrum in stede van den Heer Born, overleden. Ferwerda was naar Leeuwaden."
- "Brief, houdende verzoek aan de eigenares van de boerenplaats om verlaging van de huur", a letter of request written by L.J. de Jong
- "Maar niets meer rijzen dan de landprijs in koop en huur. Dat ondervinden ook wij van onze [Lieuwe Jans de Jong] Landvrouw, ver boven mijn berekening. Doch liever droog brood met mijn kinders en blijven die wij zijn, dan boter en vleesch met hun deelen (en dan verlaten onze bewoonde zathe) in ledigheid...""
- "Heden avond eeuwfeest der bouwing der Hervormde kerk in ons Dorp, naar i Cor. 3 vs 16, door den WelEerwaarden Heer Holkema, Leeraar in deze gemeente."; what follows is an account of the history of the first hundred years, the pastors, etc.
- "... Ik de vader soms hoofd-, oor-, mond- en kiespijn, maar wanneer ik de maag niet te veel trakteer, heel goed gezond, doch zwak en magteloos."
- "Mijn jaardag, 56 jaar, geboren 1798. Was iets onpasselijk, pijn, krampachtig in of bij de maag. Oorzaak? Onvatigheid! Ongewoon."
- Astr. "Zagen digt bij ons huis komende een vuurballetje of meteoor laag bij de grond, en door de mist. Er kwam een weerlicht of bliksemslag, en het balletje was verdwenen. Doch alles was een oogenblik, ons zien en het weerlicht of kaatzing. Wat was het? Meer hadden het weerlicht gezien, doch geen vuurballetje."
- Astr. "Geheel of gedeeltelijk ring om de zon, soms als bijzonnen. Regenboogen of -stukken. Hozig, blaauw."
- "Ik ben zwak, slaapzuchtig, thans veel doorgang en slijm, hoest, verkoudheid, lui en traag. Geen zware trek tot eten, doch smaakt lekker. Meer dorstig. ..."
- Astr. "Deze nanacht een totale maaneclips, voor het meerendeels bij ons [Lieuwe Jans de Jong] te zien."
- "Mijn [Lieuwe Jans de Jong] omstandigheid als laborerende aan zwakheid, dikke beenen of voeten, gewikkeld in flanellen windzels. Vaak onverschillig voor alles, eten en drinken, lezen en schrijven. 't Is thans iets beter, den Heer Ferwerda geconsulteerd, poeijers gehad. Koude, doch de beste geneesheer in de natuur is het weder. ..."
- "Allen redelijk gezond, behalve de vader [Lieuwe Jans de Jong], die zit met - God vergeef het hem - ongeduld in haardhoek en pakestoel. Heeft poeijers van den Heer Ferwerda gehad en zeer weinigen gebruikt."
- "Een tweemast op de Gorredijk gemaakt schip zal door ons [Lieuwe Jans de Jong] Dorp komen, nooit vroeger geschied. De brugvlappen moeten er af en enkelde hoofden los, om de wijdte."
- "Heden vaart de tweemaster langs de Boorn in ons [Lieuwe Jans de Jong] Dorp, vervolgens naar Lemmer, in zee."
- "Mijn jaardag, 57 jaar, geboren 1798. Een zwakke sloeproeijer door de levenszee. En toch - Gode zij dank - eet nog ons eigen brood met onze kinderen..."
- "Zondag. Met mijn vrouw en drie kleinste jongens naar Knijpe langs Aengwirdens oude weg door Terbant, Tjallebert, Gersloot. In deze weg zijn nu drie bruggen. Door de inpoldering langs de nieuwe puinweg van Heerenveen tot Langezwaag is de West en Noordkant nu in polders, het andere is buiten- of boezemwater, daar de sluisdeuren op het Heerenveen zijn uitgenomen. Een groot gedeelte in de Aenwirder polder is ins stede van water nu veranderd in bouwland en weidland. Rogge, boekweit, garst, aardappelen, boonzoorten, alles stond dat het een lust was. Dit alles zijn vruchten der inpoldering. Er wordt van water vruchtbaar weid- en bouwland gemaakt. Terug gereden over Gorredijk en Beets. Heerlijk stonden de granen, alles wat de bouwlanden opleveren. Ook daar waren de graslanden goed, doch door de regens was er zeer veel water. Sommige landen zijn zelfs overstroomd, namelijk buitenlanden aan de afstromingen."
- "Dit boek 1855 eindigt de 25 Julij het sterfjaar van onzen vader L.J. de Jong, oud 57 jaaren. Zedert dien tijd is onze vader Lieuwe Jans de Jong zo ernstig ongesteld geweest dat hij niet in staat was de pen in hand te nemen, en is op den 9 Augustus 1855 overleden des avonds om 10? uur. Zacht in kalm was zijn uiteinde, oud 57 jaar en 22 dagen, en is op den 14 Augustus ter aarde besteld op het kerkhof te Oldeboorn. Anske Lieuwes de Jong"
- "Inventaris der nalatenschap van wijlen Lieuwe Jans de Jong..."
|
1798 - 1855 (57 years)
[3, 4]